Utrzymanie zieleni, za którą odpowiada Miasto Gorzów Wlkp., jest realizowane przez firmy specjalistyczne wyłonione w drodze przetargów nieograniczonych. Całość zasobów standardowo podzielona jest na 9 zadań częściowych w zależności od rejonu miasta.
Zakres umów stałych obejmuje:
- utrzymanie czystości terenu – 3-4 razy w tygodniu (centrum miasta codziennie),
- koszenie terenów trawiastych,
- cięcie drzew, krzewów i żywopłotów,
- odchwaszczanie krzewów, żywopłotów, bylin,
- usuwanie wiatrołomów i wiatrowałów,
- pielęgnację różanek.
Umowami stałymi na utrzymanie zieleni i czystości objęte są również parki. Ustalenia z wykonawcami określają liczbę poszczególnych zabiegów ogrodniczych w sezonie w danym roku kalendarzowym. Prace realizowane są na polecenia wydawane przez Urząd Miasta.
Częstotliwość koszenia
Częstotliwość koszenia powierzchni trawiastych realizowana jest w oparciu o specyfikę danego terenu, tempo wzrostu traw i warunki pogodowe, z uwzględnieniem bezpieczeństwa ruchu drogowego. W kolejnych sezonach wegetacyjnych planuje się ograniczanie ilość zabiegów koszenia na dużych połaciach terenów trawiastych w miejscach takich, jak np: park 750-Lecia, park Górczyński, park Przy Szpitalu Psychiatrycznym, błonia za Filharmonią, błonia nad Wartą czy tereny przy ul. Żelaznej.
- Strefy bezpośrednio położone przy m.in. placach zabaw, siłowniach, fontannach, ciągach komunikacyjnych planuje się wykaszać częściej dla zachowania funkcjonalności infrastruktury.
- Na dużych skarpach przy takich ulicach, jak: Podmiejska, Pomorska, Księdza Andrzejewskiego, Moniuszki, Bohaterów Warszawy, Aleja Konstytucji 3-go Maja, Olimpijska, Aleja 11-go Listopada kontynuowana będzie zmniejszona już w latach wcześniejszych krotność koszenia - z jednoczesnym wykaszaniem w dotychczasowej częstotliwości pasów ok. 1,5 m bezpośrednio przylegających do krawędzi jezdni czy chodników.
- W szerokich pasach rozdziału dróg powyżej 5 m przyjęto zmniejszoną krotność koszenia, z wyjątkiem pasów ok. 1,5 m bezpośrednio przylegających do krawędzi jezdni czy chodników, gdzie z uwagi na bezpieczeństwo ruchu drogowego i poprawę widoczności zachowana zostanie dotychczasowa częstotliwość wykaszania. Dotyczy to również powierzchni rond oraz wąskich pasów zieleni przyulicznej (szerokości do 5 m), na których utrzymywana będzie dotychczasowa częstotliwość koszeń.
- W obszarze centrum ze względu na reprezentatywny charakter terenów, ilość koszeń zostanie jedynie miejscowo zmniejszona np. na terenach nadwarciańskich – błonia Fabryczna, Wał Okrężny, ścieżka rowerowa przy Moście Lubuskim.
Rośliny
Rośliny na terenach należących do Miasta są objęte stałym monitoringiem i podlewane w miarę stwierdzanych potrzeb (w czasie wysokich temperatur - codzienne). Rośliny wymagające pielęgnacji po posadzeniu również objęte są umowami na podlewanie.
Prace pielęgnacyjne dotyczące drzew
Prace pielęgnacyjne dotyczące drzew wykonywane przez Miasto polegają na prowadzeniu przeglądów drzewostanu pod kątem kondycji zdrowotnej oraz na zlecaniu, a następnie kontroli czynności polegających na:
- usuwaniu odrostów przy pniach (szczególnie w pasach drogowych),
- usuwaniu posuszu oraz nadłamanych gałęzi i konarów,
- odsłanianiu skrajni drogi, chodników i ścieżek rowerowych,
- odsłanianiu znaków drogowych,
- usuwaniu gałęzi kolidujących z przyległą infrastrukturą (elewacjami budynków, sieciami napowietrznymi),
- montażu wiązań zabezpieczających przed rozłamaniem konarów,
- mikoryzacji systemu korzeniowego,
- zwalczaniu szkodników.
Urząd Miasta przycina drzewa, które rosną wyłącznie na terenach będących własnością Miasta. Prace pielęgnacyjne są wykonywane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Ustawa o ochronie przyrody określa dopuszczalny zakres cięcia koron - poza sytuacjami wyjątkowymi dopuszcza się usunięcie do 30% objętości korony drzewa. Zachowanie starych (cennych przyrodniczo) drzew jest priorytetem przy gospodarowaniu zasobami zieleni miejskiej. W sytuacjach, które tego wymagają, stare drzewa poddawane są zabiegom pielęgnacyjnym. Drzewa te poddawane są regularnym kontrolom, a w wyjątkowych przypadkach przeprowadza się zabiegi ochronne. Zasadność przycięcia drzew na wnioski mieszkańców jest indywidualnie weryfikowana.
Wycinka drzew
Wycinka drzew podejmowana jest wyłącznie w uzasadnionych przypadkach i w sytuacjach, w których nie można zastosować innych, alternatywnych rozwiązań. Do grupy drzew kwalifikujących się do usunięcia należą głównie:
- drzewa obumarłe,
- egzemplarze w złym stanie fito-sanitarnym, które nie rokują szans na zachowanie żywotności,
- drzewa kolidujące i stwarzające bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego.
Natomiast w ramach realizowanych zadań inwestycyjnych usuwa się wyłącznie drzewa, których nie można pozostawić do dalszego rozwoju z uwagi na brak możliwości zastosowania rozwiązań projektowo-wykonawczych, tj. drzewa, które mogłyby stanowić element kolidujący w nowo zagospodarowanej przestrzeni publicznej.
Nasadzenia zastępcze
W ramach wydawanych przez Urząd Marszałkowski decyzji na wycinkę drzew wskazywana jest liczba nasadzeń zastępczych. Wydając zezwolenie uzależnione od wykonania nasadzeń zastępczych, bierze się pod uwagę nie tylko obwód i gatunek drzewa, ale w szczególności dostępność miejsc do nasadzeń oraz cechy usuwanego drzewa, takie jak: wartość przyrodnicza drzewa, wartość kulturowa, walory krajobrazowe i lokalizacja. W treści decyzji zezwalających na wycinkę drzew lub krzewów wskazywana jest liczba lub powierzchnia nasadzeń zastępczych oraz ich konkretne parametry tj. gatunek, obwód pnia mierzony na wysokości 100 cm i wysokość (w przypadku drzew).
Nowych nasadzeń można dokonać na działce, z której zostało usunięte drzewo, a jeśli nie ma takich możliwości terenowych lub technicznych, wówczas należy nasadzić drzewa na najbliższej możliwej działce, tak by zapewniona była kompensacja przyrodnicza na danym terenie. Wszystkie nasadzone drzewa obejmowane są 3-letnią pielęgnacją mającą na celu zagwarantowanie im optymalnych warunków rozwojowych. Sadzenie młodych drzew odbywa się cyklicznie każdego roku. Dąży się do poziomu, aby zasoby zieleni miejskiej były utrzymane z jak największą ilością drzewostanu.
W ramach utrzymania zieleni, Miasto prowadzi coroczne nasadzenia roślin ozdobnych w pojemnikach, wieżach, amplach oraz na kwietnikach gruntowych. Nasadzenia odbywają się w dwóch cyklach – wiosennym oraz letnim. Nasadzone rośliny obejmowane są pielęgnacją w tym przede wszystkim podlewaniem oraz odchwaszczaniem.
Krzewy i żywopłoty
Żywopłoty na terenach miejskich przycinane są średnio 3 razy w sezonie, w zależności od lokalizacji (pasy przydrożne, parki). Krzewy poddawane są zabiegom cięcia w uzasadnionych przypadkach, gdzie konieczne jest ograniczenie ich nadmiernego rozrastania się, które może powodować kolizje w ciągach komunikacyjnych (przy jezdniach, chodnikach, ścieżkach rowerowych). Ponadto w ramach zabiegów pielęgnacyjnych przeprowadza się na wybranych terenach odmładzanie krzewów.
W miarę stwierdzonych potrzeb żywopłoty i krzewy poddawane są również zabiegom odchwaszczania, które obejmuje również usuwanie samosiewów drzew. Odchwaszczanie najintensywniej prowadzone jest w przypadku młodych nasadzeń roślin, które nie zadarniły jeszcze powierzchni gruntu w stopniu ograniczającym wzrost gatunków niepożądanych.
Wydział Gospodarki Komunalnej i Transportu Publicznego
